WAT VINDEN DEELNEMERS VAN OPERA OP HET WITTE DOEK?

Jos Hermans, Knokke-Heist [Eugene Onegin, Utopolis]
"Het regiedebuut van Kasper Holten in ROH Covent Garden werd door de Engelse pers zowat unaniem neergesabeld. Gezien het palmares van de talentrijke Deen waren de verwachtingen nogal hooggespannen. Waar was de invalsrijke beeldenstormer gebleven, zo leek men zich af te vragen. Met zeer klassieke scenografische middelen leek hij nu een goed verzorgde produktie uit de jaren 1980 te hebben gemaakt. Ze had van Adolf Dresen kunnen zijn. Wat zij vooral ontbeerde was frisheid en erotiek, zoals Andrea Breth dat enkele jaren geleden met meer succes in Salzburg had getoond. Dat is wat mij betreft nog altijd de beste versie op dvd. Was het de gevorderde leeftijd van het solistenkoppel die de regisseur had doen besluiten om de hele story als een flashback te behandelen? Twee jonge dansers zorgden voor ontdubbeling. Als observatoren van zichzelf stonden Tatjana en Onegin zichzelf aan te gapen telkens de herinnering aan het verleden hen te machtig werd, een dramaturgische vondst die zelden of nooit werkte en al helemaal niet in de vitale briefscène. Ook de scenografie nam zijn plaats in in dat concept : een rij deuren kon met een vingerknip als "vensters op het verleden" worden geopend of gesloten. Dat leverde wel eens een bloedmooi beeld op, zoals dat van het hunkerende meisje dat verwachtingsvol tegen een horizont van smeulend rode bomen haar antwoord afwacht. Holtens enige vondst was de polonaise. Die liet hij door Onegin dansen, serieel monogaam met alle dames die hij op zijn levenswandel tegenkomt. Keenlyside deed dat zeer goed en eindelijk kon ook een glimp van erotiek worden opgevangen, erotiek die voor het overige totaal afwezig bleef in de betrekkingen tussen het eigenlijke koppel. Er waren wel meer missers te zien. Tijdens Lenski's grote aria liet hij Onegin, of zijn geest als u wil, zijn vriend heel fysiek zijn medelijden betonen. Dramatisch werkte dit eerder verzwakkend. Gremin liet hij toe als toeschouwer bij het finale duet. Het leverde niets meer op dan een snikkende generaal. Robin Ticciati, de nieuwe muzikale directeur van Glyndebourne, kon niet echt overtuigen. Daarvoor had de orchestrale machine een beetje teveel zand in het raderwerk. Goede prestaties vielen te noteren van het koor en van alle solisten. Heeft Holten meer in zijn mars? Of zoals The Independent het zich afvroeg: "he can certainly talk the talk but can he walk the walk?" I most certainly think so. Stay in tune,folks."

Jos Hermans, Knokke-Heist [Les Troyens, Utopolis]
"Meer dan vier uur en zonder één seconde te vervelen. Need I say more? David McVicars actualisatie naar de 19e eeuw miste overtuigingskracht en de overweldigende scenografie miste wel eens haar doel, vooral dan in het eerste deel. In het tweede deel kwam veel van deze haperende machinerie gewoon op zijn pootjes terecht. Het antieke Karthago vond een geweldig geslaagde uitbeelding in de roodgloeiende kasba's van Es Devlin; de choreografieën van Andrew George waren niet wat je noemt cutting-edge maar toch minstens geslaagd en de camera hield niet op met het schieten van bloedmooie plaatjes, niet in de laatste plaats van de cameragenieke Hanna Hipp als Anna. McVicar overtrof daarmee in ruime mate het bloedloze tweede deel van de bekende versie van Gardiner/Kokkos. Eva-Maria Westbroek kon Susan Graham doen vergeten, niet door haar minder goede dictie en imperfecte justesse maar door de spinto-kwaliteiten van haar stem en de Hollandse cool waarmee ze het wantrouwen van haar personage overtuigender gestalte wist te geven. Brian Hymel, die de meer charismatische Jonas Kaufmann moest vervangen, bewees hoe verkeerd Gardiner wel is door de partij van Enée aan een lyrische tenor te geven. In zijn afscheidsmonoloog wordt van Enée echt wel meer verlangd ; het risico bestaat dan dat de tenor als een schaap begint te blaten zoals wel vaker voorkomt in veristische opera's. Hymel deed dat nét niet. Het inleidend kwintet tot "Nuit d'ivresse et d'extase infinie" was adembenemend. Van Pappano miste ik alleen de vreemde herfstkleuren die Gardiner aan zijn periodeinstrumenten had weten te ontlokken, vooral dan in de Chasse Royale". Een dikke negen.

Ludo Pieters, Antwerpen [Billy Budd, Cinema Zuid]
"Genoten van de voorstelling van Billy Budd afgelopen zondag! Eigenlijk een 'traditionele' regie zonder echt spectaculaire vondsten, maar wel een bijzonder intelligente en boeiende 'traditionele' enscenering waarbij het geheel klopte en dat is wat telt . De productie was bovendien zeer mooi in beeld gebracht met fantastische close - ups van de zangers. De dirigent was schitterend. Ik heb zelf een aantal opnames van deze opera, waaronder die welke Britten zelf dirigeert en die een referentie blijft. Mark Elder staat op hetzelfde niveau en haalt werkelijk alles uit de partituur wat er uit te halen valt. De solisten waren over het algemeen van hoog niveau."

K. Guy Stevens, Antwerpen [Cosi Fan Tutte, Cinema Zuid]
"Zelden zo geboeid en bij momenten zo ontroerd geweest als bij deze Cosi Fan Tutte. Een sterk einde ook, wat vaak langdradig overkomt. En … op groot scherm is dat toch nog wat anders dan op mijn flatscreen thuis. Het beeld was ongewoon scherp, zeker in vergelijking met wat Metropolis ons in Antwerpen voorschotelt."

Bruno van Mieghem, Antwerpen [Siegfried, Cinema Zuid]
"Het begin van de derde akte van Siegfried heeft voor de rest van mijn dagen op mijn netvlies onuitwisbare impressies gebrand. De magie die voortvloeit uit de wintertaferelen van een besneeuwde bergketen en het tevoorschijn opreizen van de aarde als inleiding op de Wotan-Erda ervaring gekoppeld aan de stratosferische klanken van Richard Wagner deden me diep wegzinken van begeestering. Misschien wel het mooiste dat ik ooit heb beleefd.

K. Guy Stevens, Antwerpen [Salome, Cinema Zuid]
"De schitterende Salome was een adembenemende en enorm beklijvende voorstelling, zowel qua zang als regie. Dit maakte ze voor ons tot op heden de meest geslaagde Salome ooit. "

Alfred Possemiers, Antwerpen [Jevgeni Onegin, Cinema Zuid]
"Ik hou eraan U te feliciteren voor de kwaliteit van de Opera's op het Witte Doek, die U op het Zuid brengt. Zoals gisteren met Jevgeni Onegin : wat een niveau ! Niet alleen zang en regie maar ook Barenboim en vooral het acteertalent van de cast : Peter Mattei en Anna Samuil waren super!

Alfred Possemiers, Antwerpen [Der Rosenkavalier, Cinema Zuid]
"Cinema Zuid was met Der Rosenkavalier gisteren weeral the place to be. Wat U ons bracht was opnieuw van een zeer uitzonderlijk niveau. Mijn vrouw en ik waren vol enthousiasme en we hebben er tot in de late uren over nagepraat. Met ongeduld wachten wij op de volgende voorstelling.

Edith Vermeiren, Oostmalle [Der Ring des Nibelungen, Cinema Zuid]
Waar ben ik op 15 november mee begonnen? Wagner! Het aanbod was aanlokkelijk. De hele Ringcyclus op groot scherm. Toegankelijk. Laagdrempelig. En het 10 eur-ticket garandeert zelfs perfect zicht. Dat maak je in De Munt niet mee. Artikelen en recensies op www.richardwagner.be overtuigden me van kwaliteit, en dat heb ik ook gekregen. Vandaag is de finale Gotterdämmerung een week oud en er is een gemis. De Ring sloot de week af, de Ring was om naar uit te kijken... Ik ben onbelast met kennis over Wagner aan het initiatief begonnen en verwoord hier bijgevolg alleen mijn buikgevoel. Die Meistersinger in de Vlaamse Opera in 2002 was mijn enige ervaring. Maar de Holtenring is duidelijk van een hoger niveau, de aangrijpende ervaring idem dito. Beleving van universele kunst is zo zeldzaam. Ooit had ik het geluk het Alhambra en de Sixtijnse kapel zonder horde toeristen mee te maken. De beleving van die plekken is voor mij vergelijkbaar onuitwisbaar met de Wagnerprikkel. Het aanschouwen van complexiteit in combinatie met schoonheid. Dit zijn geen passieve ervaringen, het vraagt fysieke arbeid: het brein alert, het hart naar topspeed. Het gevolg: er zal nog weinig Wagner aan mijn aandacht ontsnappen.

Guy Mangelschots, Deurne [Die Walküre, Cinema Zuid]
Zeer genoten van zowel de Rheingold als laatst van deze Walküre uitvoering! Leuke subtiele moedige tijdsgeest verwijzingen in decor, attributen en kostuums voor wie o.a. de in deze Walküre tijdsgeest passende swastika's en de SS Sieglinde en Siegmund schaakstukken opmerkte. Moedig om deze gevoelige thema's niet te schuwen omwille van sommige misplaatste verwijzingen en vergelijkingen...een kunstenaar mag vrij zijn zich of iets te uiten ongeacht wat ons de dagelijkse normen of gebeurtenissen uit ons verleden of heden ook willen bepalen. Een pluim voor de regie. Verder uitstekende vocalen alom en algemeen vrij goede acteerprestaties. Orkest/dir formidabel ondanks dat ik niet zo ben voor deze interpretatie van het Rheingold motief in de ouverture van Rheingold...maar ja, een perfecte opera uitvoering die iedereen kan behagen op elk punt bestaat (nog) niet. Trouwens een uitstekende locatie en aangename zaal.

Joe Oostvogels, Antwerpen [Die Walküre, Cinema Zuid]
Mijn vriendin en ik hadden nog nooit een Wagner-opera gezien, maar we hebben het ons niet beklaagd. Ik kan dus niet vergelijken met eerdere versies, maar deze van Copenhagen lijkt mij alleszins een hele goeie, vooral in Act 2 & 3. Champagneslempende walküren, fraaie finalebelichting, het afknippen van Brunhildes vleugels, de geweldige basperformance van de reus Stephen Milling als Hunding: klasse. Mijn liefde voor Wagner staat op een beduidend lager pitje dan die voor bepaalde andere (modern-) klassieke componisten, maar aan respect geen gebrek - vooral voor de manier waarop hij het "leitmotiv" perfectioneerde. Ook de symfonische aanzet helemaal in het begin, met zijn onderhuidse dreiging, verraadt grote compositorische klasse.